قیمت سهام در بورس به محرک‌هاو متغیرهایی از جمله مشخص شدن نتیجه مذاکرات هستهای و احیای برجام ، نرخ ارز، قیمت جهانی کامودیتی‌ها و تحولات اقتصادی و سیاسی وابستگی شدیدی دارد، در رابطه با برجام به نظر میرسد در شرایط فعلی احتمال احیای برجام بسیار کم شده است. چرا که نامزدی ترامپ برای ریاست جمهوری دوره بعد اعلام شده و مجلس آمریکا هم در اختیار جمهوری خواهان است. از طرفی بدون احیای برجام، نرخ دلار روند صعودی خواهد داشت. هرچند در این بین انتشار اوراق ارزی در بورس می‌تواند مقداری از تب و تاب افزایش نرخ دلار را کاهش دهد، اما در مجموع پیشبینی می شود در صورت عدم احیای برجام، نرخ دلار در بازار آزاد همچنان روند افزایشی خواهد داشت.
بورس کالا، منجی شرکت های خودروسازی
افزایش نرخ دلار، محرکی است که فارغ از متغیرهای دیگر تاثیرگذار بر شاخص کل بورس مانند سیاستهای اقتصادی در داخل و خارج از کشور و بحث تحریم ها، باعث می شود تا سوددهی شرکتهای صادرات محور مستعد رشد شوند و در مقابل، سوددهی شرکتهای واردات‌محور کاهش یابد، در شرایط فعلی، تولیدکنندگان اوره، آمونیاک، مس و پالایشیها بیشترین شانس را برای پیشتازی بازار تا چند ماه آینده خواهند داشت و شرکتهای خودروسازی نیز هر چند افزایش نرخ دلار به دلیل ارز بر بودن ، به نفع خودروسازان نیست، اما با توجه به عرضه خودرو در بورس کالا، تفاوت قیمت در فروش می‌تواند منجر به دررآمد زایی و افزایش سوددهی شرکتهای خودروسازی شود و وضعیت نمادهای این گروه را در بازار سهام ارتقاء بخشد.
ضرورت شفاف سازی متغیرهای تاثیر گذار بر بورس
همانطور که بیان شد، بازار سهام تهران در حال حاضر، تابع محرکها و متغیرهای مختلفی است. افزایش قیمت دلار، اصلاح موقتی قیمت‌سهام، ریسکهای سیستماتیک حاصل ازسیاست های اقتصادی در بازارهای جهانی و همچنین قیمت‌گذاری حامل‌‌‌‌‌‌های انرژی، نرخ خوراک پتروپالایشیها، سیاستهای پولی و مالی و نرخ بهره مالکانه در بودجه از جمله این متغیرها است و تا زمانی که وضعیت این متغیرها بر عملکرد صنایع مختلف بازار سهام مشخص و روشن نشود، نباید انتظار رشدهای شارپی از بازار سرمایه داشت. برای مثال، در حال حاضر علیرغم افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، اما چشمانداز نمادهای صنعت پتروشیمی به دلیل مبهم بودن سرنوشت نرخ خوراک در لایحه بودجه سال آینده و همچنین مباحث جهانی مرتبط با این صنعت، با ابهام مواجه شده است.
رابطه تورم و بازار سهام
افزایش تورم جهانی و سیاست های پولی که بانکهای مرکزی کشور های مهم اقتصادی دنیا برای مهار تورم در حال اجرا دارند، از متغیرهای تاثیرگذار بر بازارسهام تهران است. زیرا تورم هم باعث افزایش قیمت تمام شده و هم قیمت فروش محصولات شرکتها می‌شود . در این بین اگر قیمت فروش محصولات بیش از قیمت تمام شده افزایش پیدا کند، تورم بر سوددهی این شرکت ها تاثیر مثبت خواهد گذاشت ، از سویی ، چون تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم شود، در این صورت ممکن است مردم برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود اقدام به عرضه و فروش اوراق سهام خود کنند که در این صورت، علاوه بر اینکه قیمت سهام کاهش مییابد، بر شاخص کل بازار هم تاثیر منفی خواهد گذاشت؛ از سویی دیگر ، ادامه دار شدن و تداوم تورم می‌تواند انتظارات رشد بازار سرمایه را به حداقل برساند، که این موضوع هم به نفع بازار سرمایه نیست. البته در این بین سیاست پولی که برای مقابله با تورم، از سوی فدرال رزرو آمریکا در حال اجرا است ، بر شاخص دلار و به تبع آن بر شاخصه‌های کلان کشور تاثیر گذار خواهد بود و می‌تواند باعث کاهش قیمت دلار در بازار آزاد و ایجاد نوسان در اقتصاد کشور شود. زیرا بخشی از اقتصاد کشور بر پایه دلار است. به عنوان مثال شاخص کل بورس تهران هر چند با تاخیر زمانی، اما از نرخ ارز تاثیر می پذیرند.
روند آینده شاخص بورس، صعودی یا نزولی ؟
شاخص کل بورس در شرایط فعلی با ابهامهای مختلفی روبرو است و برای جهش نیاز به یک انگیزه مهم دارد، اما در حال‌حاضر به نظر میرسد به جز افزایش نرخ ارز، عامل انگیزشی دیگری وجود ندارد، چراکه بودجه سال ۱۴۰۲ هنوز ارایه نشده است و چشم اندازاقتصاد جهانی نیزروشن نیست، در چنین شرایطی تنها در صورت ورود نقدینگی جدیدبه بازار، آرام‌ماندن فضا به نفع انتظارات تورمی و ادامه رشد قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی میتوان انتظار داشت که شاخص کل بورس بتواند به روند صعودی خود ادامه دهد، چرا که مثبت یا منفی شدن شاخص کل بازار سهام تابعی از متغیرهایی چون نوسانات نرخ ارز، نرخ بهره بین بانکی، نوسانات قیمت نفت خام، شرایط اقتصادی و سیاسی است که در مجموع برآیند این اتفاقات، منجر به تغییر قیمت سهام می‌شود. در حال حاضر به دلیل افزایش نرخ ارزو قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی و عدم فروش سهام توسط بازار گردانها، به نظر میرسد اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، شاخص کل بتواند از محدوده یک میلیون و ۴۵۰ هزار واحدی عبور کند ، اما در مجموع تا زمانی که ابهامهای موجود در بازار سرمایه برطرف و یاحداقل کم نشود، شاخص کل نمیتواند براحتی به مسیر صعودی خود ادامه دهد و حتی این احتمال وجود دارد که برای مدتی نیز وارد فاز استراحت و یا نوسان شود.
