به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانی، بحران آب در حوضه آبریز زایندهرود و فلات مرکزی کشور موضوعی است که در سالهای اخیر شدت گرفته و با قطع آب جاری در رودخانه زایندهرود، خالی شدن آبخوانهای اطراف این رودخانه در استان و شهر اصفهان و به دنبال آن فرونشست سنگین در دشتهایی همچون برخوار و مهیار را به دنبال داشته است.
فرونشست زمین و مخاطرات محیط زیستی ناشی از قطع شدن جریان زایندهرود در این سالها اکنون به مشکلی جدی تبدیل شده است و حتی بناهای تاریخی این استان را نیز تهدید میکند. در این حال جریان زایندهرود و رسیدگی به وضعیت حوضه آبریز زایندهرود که ۹۳ درصد از مساحت آن در استان اصفهان واقع شده، همواره مهمترین مطالبه مردم استان بوده است.
در سالهای گذشته، این حوضه آبریز فلات مرکزی شاهد اجرای طرحهای انتقال آب بین حوضهای بوده که استانهای اصفهان، چهار محال و بختیاری، خوزستان، فارس، یزد کهگلویه و بویر احمد را در بر میگیرد.
اجرای این طرحهای انتقال آب در حالی حاشیهساز شده است که به رغم اجرایی نشدن طرحهای انتقال آب به ورودی حوضه، طرحهای برداشت از حوضه با قوت اجرایی شده و حتی شاهد برداشتهای غیر قانونی از این حوضه آبریز در برخی مقاطع نیز هستیم.
البته دولت سیزدهم با جدیت به مسئله برداشتهای غیر قانونی ورود کرده که از جمله اقدامات انجام شده میتوان به نصب کنتورهای هوشمند بر چاههای کشاورزی و مسدود کردن چاههای غیر مجاز در حد فاصل سد زایندهرود و سد تنظیمی اشاره کرد.
با وجود اجرایی نشدن برخی طرحهای انتقال آب به حوضه آبریز زایندهرود، طرحهایی برای برداشت آب از این حوضه اجرا شده است.
طرح انتقال آب بن-بروجن که اخیراً به نام طرح حضرت قمر بنی هاشم (ع) نامگذاری شده یکی از طرحهایی است که برای تأمین آب شرب بخشی از استان چهارمحال و بختیاری در این سالها همواره مورد بحث بوده است.
این طرح در حالی مراحل نهایی خود را طی میکند که براساس بند چهارم مصوبه ۹ مادهای شورای عالی آب هرگونه بارگذاری جدید بر حوضه زایندهرود تا پیش از تعیین تکلیف این حوضه ممنوع است.
طرح انتقال آب بن-بروجن در مراحل نهایی
آن طور که مدیر عامل آب منطقهای استان چهار محال و بختیاری گفته پروژه بن-بروجن طرح آبرسانی به ۵۰ درصد جمعیت این استان است که مراحل نهایی خودش را برای بهرهبرداری طی میکند.
همچنین غلامعلی حیدری استاندار چهار محال و بختیاری در نشست شورای اداری این استان گفت: سال گذشته سفر رئیس جمهور به استان چهارمحال و بختیاری انجام شد که این سفر مصوبات ارزشمندی برای استان داشت، پیشنهاد شده که رئیس جمهور زودتر به استان بار دیگر سفر کند که کلیات آن پذیرفته شده است و در حال بررسی هستند.
استاندار چهارمحال و بختیاری اعلام کرد: حدود ۲۰ الی ۳۰ پروژه راهبردی و پیشران در نظر گرفته شده است که با سفر دوم رئیس جمهور به استان افتتاح میشوند. پروژه بن بروجن، آبگیری سد بابا حیدر، پروژه پارک علم و فناوری استان، طرحهای کشاورزی و صنعتی، پروژههایی در حوزه جادهها، آب و فاضلاب، روستاها و… از جمله پروژههای پیشرانی استان است.
طرح انتقال آب بن-بروجن غیرکارشناسی است
مهران زینلیان، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار اصفهان با تاکید بر اینکه استان اصفهان مخالف اجرای طرح انتقال آب بن-بروجن بروجن از حوضه زایندهرود است، اظهار کرد: با توجه به مصوبات شورای عالی آب مبنی بر عدم بارگذاری جدید بر رودخانه زاینده رود و با توجه به ضرورت احترام به حقابههای پایین دست، قطعاً اتصال بن- بروجن به رودخانه زاینده رود را نادرست میدانیم و از مسئولان مرتبط در وزارت نیرو درخواست داریم تا از این اقدام جلوگیری کنند.
وی افزود: طی مکاتباتی با وزرای کشور و نیرو مخالفت خود را اعلام کردیم. این طرح انتقال آب را غیرکارشناسی و غیر قانونی میدانیم و باید متوقف شود. مدیریت استان هرکاری بتواند برای این مهم انجام میدهد اما گاهی وقتها برخی امور خارج از اراده ما پیش میرود.
نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز بارها مخالفت خود با اجرای این طرح را اعلام کردهاند.
بارگذاری جدید بر زایندهرود نقض قانون است
امیرحسین بانکی پور، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفتگویی گفت: من قبلاً نظر خود را درباره این پروژه اعلام کردهام و اخیراً در همین رابطه با وزیر نیرو صحبت کردم، افزود: من از وزیر نیرو این سوال را پرسیدم که مگر قرار نبود بارگذاری جدید به زایندهرود وارد نشود؟ و در جواب گفته شد که این کار موقتی است تا بعداً بن- بروجن به خرسان متصل شود، اما موقتاً از زاینده رود برای شرب استفاده میکنیم.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: طبق قانون نباید بارگذاری جدیدی روی زاینده رود انجام بگیرد و این نقض قانون است.
بانکی پور تصریح کرد: این پروژه بدون سر و صدا افتتاح شده است و همزمان با سفر اخیر رئیس جمهور به اصفهان، در همان هفته این طرح راه اندازی شده است، ما نیز گلایه و اعتراض خود را اعلام کردیم و اعتراض ما به جای خود باقی است.
افتتاح طرح بن بروجن تخطی قطعی از قانون و مصوبات شورای عالی آب است
حجتالاسلام محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینیشهر در مجلس شورای اسلامی در گفتگویی نیز اظهار کرد: برخورد دوگانه در مواجهه با انتقال آب بین حوضهای بزرگترین خطایی است که وزارت نیرو مرتکب میشود، اگر انتقال آب بین حوضهای غلط است، برای همه جا غلط است؛ اینکه یک بام و دو هوا و یک بازار و چند نرخ شود، کار غلطی است که در پروژه انتقال آب بن-بروجن در حال رقم خوردن است.
وی افزود: این کار تخلف از مصوبات شورای عالی آب است، مکرر توضیح دادهایم، نمایندگان اصفهان به محض اینکه مطلع شدیم قرار است این پروژه به دست رئیس جمهور افتتاح شود، به معاون پارلمانی رئیس جمهور اعلام کردند این کار تخلف است و مردم اصفهان انتظار چنین خطایی را ندارند.
نقدعلی اضافه کرد: چنین انتقال آب و بهرهبرداری تخلف قطعی از مصوبات شورای عالی آب است، انتقال آب بین حوضهای غیر در این منطقه غیر مجاز است زیرا مبدا مشکل آب دارد و این طرح نیازمند مجوزات ملی است.
وی تصریح کرد: این طرح مجوز شهرستانی دارد که کفایت نمیکند و مجوز آن در سازمان محیط زیست اخذ نشده است. نمایندگان استان اصفهان اکیداً بهرهبرداری از این طرح را خلاف مصلحت کلی حوضه آبریز زایندهرود میدانند.
وی ادامه داد: شنیدههایی مبنی بر اینکه قرار است این طرح بهرهبرداری شود وجود دارد اما اینکه در سه هفته اخیر از آن بهرهبرداری عملی شده است هنوز برای ما مسجل نشده است.
وحیدی: وضعیت تالاب گاوخونی نگرانکننده است
احمد وحیدی وزیر کشور نیز ابتدای آبان ماه در دیدار با استاندار اصفهان و معاونان وی از کمبود آب و فرونشست زمین در اصفهان به عنوان نگرانی مهم یاد کرد و از معاونت عمرانی این وزارتخانه خواست با جدیت بیش از پیش، این مساله را تا حل مساله پیگیری کند.
وحیدی در این نشست وضعیت گاوخونی را هم نگرانکننده خوانده و بر چارهجویی جهت تغییر وضعیت این تالاب، با توجه به وجود آب در بالادستها تاکید کرد.
آنطور که استاندار چهار محال و بختیاری اعلام کرده پروژه بن بروجن از جمله طرحهایی است که قرار است همزمان با سفر دوم رئیس جمهور به این استان به بهرهبرداری برسد، طرحی که بارگذاری جدیدی را بر حوضه زایندهرود تحمیل میکند، هر چند نیاز مردم استان چهار محال و بختیاری به آب شرب سالم حق مسلم آنها است و دولتمردان نیز باید مجدانه به این وظیفه خود عمل کنند اما زایندهرود با این وضعیت اسفبار منبع مناسبی برای تأمین این نیاز نیست و باید راهکار دیگری اندیشیده شود. طرح سبزکوه-چغاخور با آورده ۱۱۲ میلیون متر مکعبی با اولویت کشاورزی تعریف شده که دولت میتواند با بازنگری فنی در این طرح مشکل آب شرب شهرها و روستاهای محور بن-بروجن را از حوضه سبزکوه رفع کند.
منبع خبر : ایمنا