مدیرکل هواشناسی استان اصفهان، در نشست خبری با بیان اینکه ۹۹ درصد مساحت این استان با خشکسالی متوسط تا بسیار شدید مواجه است، گفت: کاهش سالانه بارشها و افزایش دما در پنج دهه اخیر، بحران آب را به مرز هشدار رسانده و تبخیر منابع آبی را تشدید کرده است.
وضعیت خشکسالی در اصفهان
حمیدرضا خورشیدی در نشست خبری تأکید کرد: اقلیم اصفهان به سمت خشکسالی‌های طولانی‌مدت و شدید پیش می‌رود و این روند در مناطق مرکزی ایران نگران‌کننده است.
وی ادامه داد: بر اساس آخرین داده‌های هواشناسی: ۵۱ درصد مساحت استان اصفهان تحت‌تأثیر خشکسالی شدید و ۸ درصد با خشکسالی بسیار شدید مواجه است. همچنین ۳۰ درصد از مساحت استان خشکسالی متوسط را تجربه می‌کند و تنها ۰.۲ درصد شرایط ترسالی دارد.
خورشیدی افزود: میانگین بارش استان از ابتدای سال آبی جاری (مهر ۱۴۰۳) تا ۲۰ اسفندماه به ۶۷.۸ میلیمتر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۷.۲ درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت ۴۷.۷ درصد کاهش نشان می‌دهد.
مدیرکل هواشناسی اصفهان با تأکید بر وضعیت نگران‌کننده حوضه آبریز زاینده‌رود اعلام کرد: بارش در ایستگاه کوهرنگ، سرچشمه اصلی این رودخانه، تاکنون ۵۶۵ میلیمتر ثبت شده که نسبت به سال گذشته ۱۶ درصد و در مقایسه با میانگین بلندمدت ۳۵ درصد کاهش دارد. وی خاطرنشان کرد: کاهش بارش در نیمه غربی استان و حوضه زاینده‌رود بسیار محسوس‌تر از سرچشمه است و این روند فشار مضاعفی بر منابع آبی وارد کرده است.
وی اضافه کرد: در سال‌های اخیر به‌رغم کاهش بارش کمتر از نرمال در فصل پاییز، بارش زمستانی در محدوده نرمال دریافت شده اما در سال آبی جاری با کاهش بارش در فصل پاییز و زمستان مواجه هستیم و بیشتر مناطق غرب، جنوب و مرکز استان در زمستان سال جاری بارش کمتر از نرمال دارند.
خورشیدی گفت: سامانه‌های جوی فعال بر روی کشور از ابتدای سال آبی جاری بیشتر شمالی بوده و این موضوع سبب شده که در بیشتر مناطق استان به‌ویژه نیمه جنوب، غرب و مرکز استان بارش قابل‌ملاحظه‌ای دریافت نشود.
تغییرات اقلیمی و افزایش دما
خورشیدی با اشاره به روند تغییرات اقلیمی در نیم‌قرن اخیر گفت: سالانه یک میلیمتر کاهش بارش و ۰.۴ درجه افزایش دما، توازن آبی استان را برهم زده است. هر درجه افزایش دما نیز ۶ تا ۷ درصد به توان تبخیر منابع آبی و سدها می‌افزاید.
وی بیان کرد: هر درجه افزایش دما، ۶ تا ۷٪ به توان تبخیر منابع آبی و سدها می‌افزاید. ضمن اینکه کاهش بارش از سال ۱۴۰۰ به‌ویژه در پاییز و زمستان، موجب افت شدید آب‌های زیرزمینی شده است. بر آب‌های زیرزمینی فشار وارد و خشکسالی هیدرولوژیک را تشدید کرده است.
اقدامات و چالش‌های پیشروی
خورشیدی، در پاسخ به سؤالات خبرنگار سرمایه ایرانی در خصوص اقدام‌ها و چالش‌های پیشرو همکاری‌های علمی به مدرن‌سازی جمع‌آوری داده‌ها در ایستگاه‌ها و همکاری‌های علمی اشاره کرد و افزود:
با مدرن‌سازی ایستگاه‌ها، داده‌برداری از روش سنتی به خودکار تغییریافته و خطای انسانی حذف شده است اما روند مدرن‌سازی به‌کندی پیش می‌رود و دلیل آن کمبود بودجه به دلیل وابستگی تجهیزات به خارج از کشور و نوسان‌های ارزی است. بودجه سازمان ریالی است؛ اما تجهیزات خارجی هستند و ارز بر.
وی به همکاری‌های علمی نیز اشاره کرد و افزود: برای تدوین سناریوهای محیط‌زیستی با دانشگاه‌های صنعتی و اصفهان همکاری علمی داریم و جلسات هفتگی با نمایندگان کشاورزان و جهاد کشاورزی برگزار می‌کنیم و توصیه‌های هواشناسی را برای حفاظت از محصولات کشاورزی به آن‌ها ارائه می‌دهیم.
پیش‌بینی‌های فصلی و هشدار
مدیرکل هواشناسی استان اصفهان به‌پیش بینی فصلی برای سال آینده اشاره و بیان کرد: بر اساس پیش‌بینی‌ها فروردین ۱۴۰۴، بارش‌های قابل‌توجه از هفته سوم فروردین در غرب استان آغاز میشود، اما نخستین ماه بهار با کاهش بارش نسبت به متوسط نرمال همراه خواهد بود.
وی ادامه داد: برای اردیبهشت ۱۴۰۴، بهبود نسبی بارشها از دهه سوم فروردین تا دو هفته نخست اردیبهشت پیش‌بینی میشود.
خورشیدی در باره تنش آبی نیز گفت: کاهش ذخایر آبی و پیش‌بینی بارش‌های کمتر از نرمال، وقوع تنش شدید آبی در ماههای گرم سال را محتمل کرده است.
مدیرکل هواشناسی اصفهان در پایان گفت: اگر روند کنونی ادامه یابد، اصفهان با چالش‌های بیسابقهای در تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت روبه‌رو خواهد شد.
