رفع مشکلات کلان‌شهرها با تکمیل پروژه‌های مترو/ با ال‌آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم
به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانی، شهاب‌الدین کرمانشاهی امروز _ پنجشنبه چهاردهم اردیبهشت‌ماه _ در کارگاه تخصصی آینده حمل‌ونقل همگانی که در حاشیه نخستین رویداد فناورانه حمل‌ونقل دانش‌بنیان در دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: یکی از مشکلات حمل‌ونقل عمومی کلان‌شهرها، تبدیل خودروهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی به سرویس رفت‌وآمد کارگاه‌های تولیدی است.
وی چالش بلندمدت این بخش را نداشتن جاذبه برای ورود نیروهای جوان دانست و افزود: هنگامی که بازار کشش جذب رانندگان جوان را نداشته باشد، با مشکل افزایش سن رانندگان ناوگان حمل‌ونقل عمومی روبه‌رو هستیم و تا ۱۰ یا ۱۵ سال آینده به یک مشکل جدی در بخش اتوبوس و تاکسی تبدیل خواهد شد، همانگونه که اکنون نیز مدیریت شهری با چالش جدی در جذب راننده برای این بخش‌ها روبه‌رو است.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: بازار حمل‌ونقل عمومی مکان جذابی برای حضور و فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان که قدرت حل مسئله دارند، نیست از سوی دیگر اقتصاد یکی از مشکلات جدی حمل‌ونقل همگانی است.
کرمانشاهی با اشاره به جبران نشدن هزینه‌های بخش حمل‌ونقل با وجود قیمت‌گذاری دستوری، تاکید کرد: برای جبران بخشی از این هزینه‌ها شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت ایده‌هایی دارد که تحت عنوان بند قاف ماده ۱۲ به عنوان جبران هزینه‌های کاهش مصرف سوخت و کاهش مالیات شرکت‌ها در نظر گرفته شده است، یکی دیگر از چالش‌های حمل‌ونقل همگانی عمق بسیار کم دانش ما در بهره‌برداری به شمار می‌آید.
وی با تاکید بر لزوم توجه شرکت‌های دانش‌بنیان به نیازهای شرکت‌های حمل‌ونقل عمومی، ادامه داد: در حوزه حمل‌ونقل همگانی ابهاماتی وجود دارد که بحث‌های داغ یک سال اخیر بوده است، از جمله آنها استفاده از تراموا و ال‌آرتی است که موافقان و مخالفانی در وزارت کشور دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با استناد به جدیدترین گزارش جمع خطوط مترو در دنیا را ۱۷ هزار کیلومتر برشمرد و تصریح کرد: ۶۰ درصد این خطوط در آسیای جنوب شرقی به ویژه چین و هند قرار دارد، در قاره اروپا ۴۶، آمریکای شمالی ۱۸، آمریکای جنوبی ۱۹ و منطقه ما ۱۰ شهر دارای خطوط مترو هستند که پنج شهر منطقه مربوط به کشور ما است.
کرمانشاهی با اشاره به جهش کشور چین در ایجاد خطوط مترو، اضافه کرد: ۳۷ شهر جدید در این کشور طی سال‌های اخیر دارای خطوط مترو شده‌اند، از سوی دیگر موضوع ایجاد خطوط تراموا و ال‌آرتی از سه سال اخیر مطرح شده و اکنون در حال بررسی شهرهایی است که از سال ۱۹۲۰ تراموا داشته‌اند.
وی ادامه داد: بررسی نقشه‌ها نشان می‌دهد بیشتر از ۹۵ درصد خطوط در حال فعالیت تراموا روی بستر سیستمی است که در ابتدای قرن بیستم یعنی در فاصله سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۲۰ وجود داشته است، همچنین ۹۲ درصد خطوط تراموا در نیمکره شمالی زمین قرار دارد، اما این جهت‌گیری اقتصادی نیست و حتی کشور چین نیز در این بخش سرمایه‌گذاری نمی‌کند.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران دلیل جذابیت تراموا و ال‌آرتی در شهرهای اروپایی را وجود بستر این خطوط در ابتدای قرن بیستم دانست و گفت: بررسی خطوط بی‌آرتی نشان می‌دهد نزدیک به ۷۰ درصد طول شبکه و بیشتر از ۸۰ درصد سهم مسافران در نیمه جنوبی قرار دارند و سرمایه‌گذاری‌های جدید ما باید روی سیستم‌های سنگین و قابل تأمل پروژه‌های کنونی مترو برای تکمیل آنها باشد.
موضوع توسعه تراموا و ال‌آرتی برای کشورهای در حال توسعه حذف شده است
کرمانشاهی عمر ساخت‌وساز برای ایجاد خطوط مترو در کشور را بین ۱۴ تا ۲۲ سال دانست و اضافه کرد: این نشان می‌دهد سرمایه و زمان زیادی برای ایجاد این خطوط صرف شده است و پروژه‌های این بخش معمولاً دیر به بهره‌برداری می‌رسد، با این حال برای کشورهای در حال توسعه موضوع توسعه تراموا و ال‌آرتی حذف شده و بهتر است برای سرمایه‌گذاری‌های جدید ناوگان با کیفیت و برقی وارد کنیم.
وی توسعه ناوگان تراموا در اروپا را بر اساس وجود بستر قبلی آن معرفی کرد و افزود: در مقطع کنونی باید تمرکز شهرها بر تکمیل خطوط مترو و حمل‌ونقل همگانی با توسعه دیگر بخش‌ها به ویژه استفاده از وسایل گازسوز و برقی باشد، اما یکی دیگر از موضوعات بحث‌برانگیز رایگان شدن حمل‌ونقل عمومی است که در کشور ما قیمت قابل توجهی ندارد بلکه کیفیت خدمات آن زیر سوال است.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با اشاره به لزوم توسعه خطوط منعطف حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهرها، تاکید کرد: در مناطقی که تقاضا برای سفرهای درون شهری زیاد نیست با اطلاع‌رسانی مناسب می‌توان بار سفرها را توزیع کرد، بهبود اطلاع‌رسانی به مسافران و افزایش استفاده از فناوری سبب شده است طی هفت سال اخیر رشد زیادی در این بخش شاهد باشیم.
کرمانشاهی آینده حمل‌ونقل در کشورهای در حال توسعه را شامل کاربرد آی‌تی و حمل‌ونقل اشتراکی دانست و گفت: انتظار تحول شگرفی در تکنولوژی ناوگان را نداریم، اما تحول حمل‌ونقل همگانی با اطلاع‌رسانی مناسب رخ می‌دهد و تاکنون به دلایل گوناگون از جمله نبود ابزار در بهره‌برداری و وابستگی به اطلاع‌رسانی، خطوط منعطف در ایران رشد پیدا نکرده است، اما امیدواریم این بخش در ۱۰ سال آینده رشد کند.
وی راهکار حل مشکل کمبود ناوگان در شهرهای بزرگ را استفاده از ناوگان متوسط و بزرگ دانست و اضافه کرد: در شهرهای متوسط استفاده از ون و میدل باس می‌تواند به کمک اتوبوسرانی بیاید.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران تعامل و تبادل اطلاعات با مسیریاب‌ها را برای بهبود وضعیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی ضروری دانست و ادامه داد: با توجه به کاربران بیش از ۲۰ میلیونی این مسیریاب‌ها می‌توان با تبادل اطلاعات، اطلاع‌رسانی به مسافران را بهبود داد.
کرمانشاهی با اشاره به استفاده از سیستم مترو در ۲۰۲ شهر دنیا، خاطرنشان کرد: تهران از نظر طول شبکه خطوط در شمار ۲۰ شهر برتر و از نظر مسافر در رتبه کمتر از ۴۰ قرار دارد که این نشان می‌دهد در این زمینه زیرساخت فراهم است، اما با مشکل کمبود ناوگان روبه‌رو هستیم از سوی دیگر با توجه به افزایش قابل توجه هزینه‌های لازم برای ایجاد پروژه‌های مترو، اولویت نخست برای کلان‌شهرهای کشور تکمیل پروژه‌های کنونی است و از سوی دیگر لازم است که با ال‌آرتی و تراموا شجاعانه خداحافظی کنیم تا زمان مجموعه‌های فنی و نظارتی برای بررسی آنها گرفته نشود.
وی با اشاره به مشکلات جدی بخش حمل‌ونقل همگانی در مدیریت بهره‌برداری، توسعه سیستم‌ها و یکپارچگی سامانه‌های اطلاع‌رسانی، اظهار کرد: برای حل مشکل یکپارچگی اطلاع‌رسانی می‌توان در کوتاه‌مدت و با استفاده از زیرساخت‌های جدید اطلاع‌رسانی برنامه‌ریزی کرد؛ توسعه خطوط منعطف، سرمایه‌گذاری روی خودروهای بزرگ و متوسط با کیفیت و قانع کردن وزارت صمت برای واردات خودروی با کیفیت از دیگر راهکارهایی است که مدیریت شهری با تمرکز بر آنها می‌تواند مشکلات این بخش را کاهش دهد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران یکی از مشکلات حمل‌ونقل عمومی کلان‌شهرها را مربوط به حمل‌ونقل حومه‌ای دانست و تصریح کرد: شهرک‌های اقماری از محدوده شهر خارج هستند، اما به دلیل افزایش جمعیت، مهاجرت و آلودگی هوا شکل‌گیری این شهرک‌ها در اطراف کلان‌شهرها موضوع جدی است و آمار نشان می‌دهد حجم تردد در محورهای مواصلاتی بین حومه و مرکز شهرهای بزرگ هر سال سه درصد افزایش می‌یابد که ادامه این روند در طولانی مدت شرایط دشواری ایجاد می‌کند.
کرمانشاهی با بیان اینکه نزدیک به ۶۰ درصد وسایل نقلیه در حال تردد بین کلان‌شهرها و حومه‌ها تک سرنشین است، افزود: رشد جمعیت معمولاً در حومه اتفاق می‌افتد و در صورتی که برای حومه برنامه منسجمی نداشته باشیم در آینده دچار مشکلاتی خواهیم شد.
حذف بهای بلیط موجب پیچیده‌تر شدن مشکلات حمل‌ونقل عمومی درون شهری می‌شود
وی از اعضای شورای اسلامی شهر خواست با مصوبه‌ای مسئله تعیین مرز شهر و حمل‌ونقل حومه‌ای را حل کنند و ادامه داد: در زمینه استفاده از وسایل نقلیه خودران ظرف ۱۰ سال آینده اتفاق خاصی در کشورهای در حال توسعه نخواهد افتاد، اما استفاده از وسایل برقی مسئله‌ای است که در دوره ۱۰ ساله قابل بررسی است و با اینکه ۹۲ درصد برق مصرفی کشور از طریق سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود، اما استفاده از این وسایل در مرکز شهرها کاهش آلودگی هوا را به دنبال دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران سومین انقلاب در بخش حمل‌ونقل را توسعه حمل‌ونقل اشتراکی دانست و تاکید کرد: استفاده اشتراکی از ناوگان موجود صرفه بیشتری به دنبال دارد، اما درباره طرح رایگان شدن استفاده از ناوگان عمومی باید به این نکته توجه کرد که مشکل اصلی مسافران این بخش کیفیت، دسترسی، زمان‌بندی و سرعت حرکت وسایل نقلیه است.
کرمانشاهی حذف بهای بلیط را موجب پیچیده‌تر شدن مشکلات حمل‌ونقل عمومی درون شهری بیان کرد و گفت: این اقدام چنین برداشتی ایجاد می‌کند که خدمات حمل‌ونقل درون شهری باید رایگان باشد در حالی که این رویکرد از حضور بخش خصوصی و شرکت‌های نوآوری در این بخش جلوگیری می‌کند.
منبع خبر : ایمنا
