اراک در غبار آلودگی – سرمایه ایرانی
به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانی، بنا بر اعلام سازمان محیط زیست استان مرکزی، شهروندان اراکی طی ۱۱ ماه اخیر ۱۲۵ روز در هوای ناسالم نفس کشیدند و این در حالی است که به گفته کارشناسان، سنجنده‌های سطح این کلان‌شهر کیفیت و کمیت استانداردی ندارد و وضعیت آلودگی هوای اراک وخیم‌تر از آن چیزی است که گزارش می‌شود.
مردم شهر اراک ابتدای سال درگیر آلایندگی ناشی از فعالیت صنایع و هجوم ریزگردها بودند و در نیمه دوم سال آلودگی ناشی از مازوت‌سوزی نیز به این موارد اضافه شد و به‌رغم پیگیری‌ها و مطالبه‌گری‌های شورای اسلامی شهر اراک و اداره کل محیط زیست هیچ گونه اقدام مؤثری برای توقف یا کاهش مازوت‌سوزی انجام نشد.
فعالیت یک واحد صنعتی آلاینده در اراک از دیگر صنایعی است که مورد انتقاد کارشناسان زیست‌محیطی و مدیران شهری قرار گرفته است؛ هر چند به دلیل استاندارد نبودن سنجنده‌ها بسیاری از آلاینده‌های اختصاصی آن در سنجش کیفیت هوای اراک محاسبه نمی‌شود اما واضح و مبرهن است که آلاینده‌های ناشی از دودکش‌های این کارخانه در کاهش کیفیت هوای شهر تأثیر بسزایی دارد و این در حالی است که مدیران این صنعت چندین سال است که انتقال واحد آندسازی را پشت گوش انداخته‌اند.
این مسائل در حال حاضر مورد انتقاد شهروندان اراکی است و شورای ششم نیز در صدد مطالبه‌گری برای رفع این مشکلات بوده است اما اگر این مطالبه‌گری را به حیطه شهری بکشانیم خواهیم دید تاکنون به جز نوسازی ناوگان شهری که سال‌ها وضعیت نابسامانی داشت، اقدام مؤثری انجام نشده و شهر اراک در حوزه‌هایی همچون کمیت و کیفیت فضای سبز شهری هنوز با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند.
عملکرد مدیریت شهری برای کاهش آلودگی هوا قابل دفاع نیست
سیاوش آقاخانی، یک کارشناس محیط زیست به خبرنگار سرمایه ایرانی با بیان اینکه وضعیت آلودگی هوای شهر اراک از سال ۹۵ به بعد رو به افزایش بوده است، می‌گوید: امسال در بسیاری از روزها شاخص آلودگی در وضعیت ناسالم ثبت شد و در روزهای دیگر نیز این شاخص تنها حدود ۱۰ واحد تا وضعیت ناسالم فاصله داشته است.
وی می‌افزاید: آلودگی هوای شهر اراک معلولی است که علت‌های فراوانی دارد و روند رو به رشد روزهای آلوده در اراک حاکی از نداشتن برنامه‌ای مشخص برای مدیریت این معضل است.
این کارشناس محیط زیست ادامه می‌دهد: از آنجا که تعداد و نوع سنجنده های کیفیت هوا در سطح شهر اراک استاندارد نیست، نمی‌توان شاخص‌های ثبت شده را واقعی قلمداد کرد و میزان آلودگی هوای شهر بسیار بیشتر از رقم‌های ثبت شده است، برای نمونه آلاینده‌های اختصاصی که از دودکش صنایع خارج می‌شود، در سنجش آلودگی هوای اراک مورد ارزیابی قرار نگرفته و در شاخص وارد نشده است.
وی تصریح می‌کند: طبق قانون، مدیریت شهری مسئولیت‌های جدی در حوزه سلامت و محیط زیست دارد که طی سال‌های گذشته به خوبی ایفا نشده است و مدیران شهری تنها به خرید تعدادی اتوبوس یا مانور دادن روی سرانه فضای سبز شهر اراک که البته طبق معیارهای درستی نیز اندازه گیری نشده است، اکتفا کرده‌اند و عملکرد قابل دفاعی نداشته‌اند.
آقاخانی با بیان اینکه مدیریت شهری در زمینه کنترل آلاینده‌های صنایع حاشیه شهر اراک برای حفاظت از سلامت عمومی و مهم‌تر از همه هزینه عوارض آلودگی در راستای بهبود وضعیت هوای شهر عملکرد مطلوبی نداشته است، اظهار می‌کند: وظایف مدیریت شهری در قبال کاهش آلودگی هوا را می‌توان در سه محور کلی مورد بررسی قرار داد، نخست اینکه مدیریت شهری به عنوان متولی سلامت شهروندان در حوزه شهری وظیفه دارد از دیگر دستگاه‌های دولتی و غیردولتی برای کاهش آلودگی هوا مطالبه‌گری داشته باشد که این امر در شورای ششم با دعوت از مدیران به شکل مطلوبی انجام شده است اما ایرادی که در اینجا می‌توان وارد کرد بی‌توجهی شورای اسلامی شهر به آلاینده‌های ناشی از صنایع و منابع آلاینده واقع در حاشیه شهر اراک است.
وی با اشاره به اینکه نشر آگاهی عمومی و جلب مشارکت مردمی مورد دیگری است که هیچ‌گاه به عنوان یک وظیفه برای شهرداری و شورای اسلامی شهر اراک مطرح نبوده است، اضافه می‌کند: مدیریت شهری باید با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای خود برای آموزش شهروندی در راستای کاهش آلودگی هوای اراک گام بردارد، این در حالی است که در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای مدیریت آلودگی‌های تجاری و خانگی وجود ندارد و مبحث ۱۹ ساختمان همواره به فراموشی سپرده شده است.
این کارشناس محیط زیست با پرداختن به وظایف شهرداری در راستای کاهش آلودگی هوای شهر می‌گوید: در حال حاضر معضل جدی در فضای سبز شهر اراک وجود دارد چراکه در فصل زمستان که آلودگی هوا افزایش می‌یابد، گونه‌های گیاهی شهر که به درستی انتخاب نشده‌اند، خزان می‌کند و این نشانگر ناکارآمدی فضای سبز شهری در کاهش آلودگی هوا است.
وی معتقد است: در حوزه مدیریت ترافیک شهری، به‌رغم نوسازی سیستم ناوگان حمل‌ونقل عمومی، وضعیت به گونه‌ای است که چنانچه یکی از شهروندان قصد سفر درون شهری داشته باشد، به دلایلی همچون طولانی شدن زمان سفر و ناکافی بودن تعداد اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها استفاده از وسیله نقلیه شخصی را ترجیح می‌دهد.
آقاخانی تصریح می‌کند: وظایفی که شهرداری‌ها برای کنترل ریزگردهای شهری بر عهده دارند، از دیگر مواردی است که مورد بی‌توجهی قرار گرفته است؛ از آنجا که برای مواردی همچون پوشاندن مصالح در کارگاه‌های ساختمانی دستورالعمل مشخصی پیش‌بینی و ابلاغ نشده است، بسیاری از کارگاه‌های ساختمانی سطح شهر تبدیل به مرکز تولید ریزگرد در هوا شده است.
وی خروج صنایع آلاینده شهرها و ایجاد تسهیلات برای واحدهای صنعتی حاشیه شهرها که در قانون شهرداری‌ها مورد تاکید قرار گرفته است، از دیگر مواردی است که مورد غفلت قرار گرفته است، می‌افزاید: در شهرهایی مانند تهران، شبکه پایش آلودگی هوای شهری در اختیار شهرداری است، زیرا سازمان محیط زیست نشان داده است که بهره‌بردار مناسبی برای این کار وجود ندارد، امیدواریم با نگاه مثبتی که در مدیریت شهری اراک وجود دارد این اتفاق در اراک نیز بیفتد چرا که شهرداری با داشتن ابزار مورد نیاز می‌تواند برای جذب مشارکت صنایع آلاینده در کاهش آلودگی شهر گام‌های مؤثری بردارد.
قانون هوای پاک در اراک به‌درستی اجرا نشده است
سیدوحید میرنظامی، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای اسلامی شهر اراک اظهار می‌کند: قانون هوای پاک و طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر در اراک به درستی اجرا نشده است و مسئولان بعضی واحدهای صنعتی آلاینده که در جلسات شورای اسلامی شهر حضور پیدا نکردند، در برابر معضل آلودگی هوا پاسخگو نیستند؛ به عنوان مثال یکی از واحدهای صنعتی در توسعه کمربندی سبز شهری، جابه‌جایی آندسازی و پرداخت به‌موقع عوارض عملکرد مطلوبی نداشته و حتی حاضر به پاسخگویی حداقلی در سطح رسانه‌ها نیز نبوده است.
وی با اشاره به اینکه شورای اسلامی شهر نهاد مطالبه‌گر در حوزه‌های شهروندی از جمله هوای پاک است، ادامه می‌دهد: مازوت‌سوزی نیروگاه نیز از دیگر موارد مؤثر در آلودگی هوای اراک است که به دلیل کمبود گاز در سطح کشوری تا حدی قابل توجیه است اما به هیچ وجه نمی‌توان پذیرفت که نیروگاه با تولید این حجم از آلودگی به دنبال فیلتراسیون و سوخت جایگزین گاز نبوده است.
رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای اسلامی شهر اراک تاکید می‌کند: ما مطالبه جدی از دولت و نمایندگان مجلس برای پیگیری این موارد داریم، چراکه امسال صنایع نمره قابل قبولی در کاهش آلودگی هوای شهر نگرفته‌اند.
وی در تشریح اقداماتی که در حوزه شهری برای کاهش آلودگی هوای شهر انجام شده است، می‌گوید: برای توسعه فضای سبز شهری بودجه خوبی در نظر گرفته شد که در همین راستا شهرداری ایجاد پارک‌های جدید و پارک‌های موضوعی مفهومی، واکاوی و نوسازی درختان را در دستور کار خود قرار داده است.
رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای اسلامی شهر اراک ادامه می‌دهد: نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی با استانداردهای روز نیز از دیگر مواردی است که برای کاهش آلودگی هوا انجام شد و در همین راستا اتوبوس‌های قدیمی شهر به شکل مرحله‌ای با بیش از ۱۰۰ اتوبوس جدید جایگزین می‌شود.
منبع خبر : ایمنا
