ریه‌های تهران نیازمند احیا – ایمنا
به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانیاز تهران، تهران به عنوان یکی از کلان‌شهرهای پرجمعیت جهان، با معضل آلودگی هوا روبه‌رو است که مقابله با آن نیازمند پوشش گسترده‌ای از درختان سالم و پایدار است.
درختان شهری با جذب آلاینده‌ها، تولید اکسیژن و کاهش دمای محیط، تأثیر مستقیمی بر کیفیت هوا دارند و افزایش پوشش سبز شهری می‌تواند ذرات معلق و آلاینده‌ها را کاهش دهد و به بهبود شرایط زیست‌محیطی کمک کند.
مطالعات نشان می‌دهد که افزایش ۱۰ درصدی پوشش درختان در یک منطقه شهری می‌تواند تا ۳۰ درصد از ذرات معلق موجود در هوا بکاهد و این موضوع اهمیت توسعه فضای سبز در تهران را دوچندان می‌کند.
در راستای این هدف، طرح کاشت یک میلیارد درخت در کشور از جمله تهران سال ۱۴۰۲ آغاز شد، این طرح با هدف احیای جنگل‌ها، توسعه زراعت چوب و مقابله با ریزگردها طراحی شده است، با این حال موفقیت آن وابسته به تأمین بودجه و مشارکت مردمی است.
هزینه هر نهال به‌طور متوسط ۷۵ هزار تومان برآورد و برنامه‌ریزی شده است که سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال کاشته شود.
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون محیط‌زیست شورای اسلامی شهر تهران درباره اجرای این طرح به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: ما در حال بررسی ظرفیت‌های لازم برای کاشت درختان جدید هستیم، اما باید توجه داشت که مهم‌تر از کاشت، تأمین آب و نگهداری صحیح از درختان موجود است.
وی می‌افزاید: شهرسازی یکی از عوامل مهم در تخریب فضای سبز تهران محسوب می‌شود، توسعه بی‌رویه ساخت‌وساز، تغییر کاربری باغات و رعایت نکردن استانداردهای زیست‌محیطی در پروژه‌های شهری، موجب کاهش تعداد درختان و فضای سبز شده است.
خیابان ولیعصر با بیش از ۱۷ کیلومتر طول یکی از نمادهای شهری تهران است و درختان چنار با قدمتی طولانی بخش مهمی از هویت آن را تشکیل داده‌اند با این حال طی سال‌های اخیر وضعیت درختان این خیابان با چالش‌هایی روبه‌رو شده است و اگر تدابیر لازم در نظر گرفته نشود، خطر نابودی آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد
این عضو شورای اسلامی شهر تهران تصریح می‌کند: ضعف در اجرای قوانین حفاظتی و تناسب نداشتن مجازات‌ها با میزان تخریب باغات و فضای سبز موجب شده است که منافع حاصل از تغییر کاربری باغات بیشتر از هزینه‌های آن باشد و موجب تخریب بیشتر اکوسیستم شهری شده است.
پیرهادی درباره اقدامات انجام‌شده برای حفظ این درختان عنوان می‌کند: در مرحله نخست، ۱,۵۰۰ درخت مورد اسکن قرار گرفته‌اند تا مشکلات و بیماری‌های احتمالی آن‌ها شناسایی و رفع شود، حداقل ۱۰۰ درخت با بن‌های بالا در بخش‌هایی که درختان خشک‌شده وجود داشت، جایگزین شده‌اند.
حفاظت از درختان در فرایند شهرسازی
بر اساس گزارش‌های شهرداری از سال ۱۳۹۰ تاکنون، بیش از ۱۵ درصد از باغات تهران تخریب شده است، مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران دراین‌باره به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: حفاظت از باغات موجود تأثیر به‌مراتب بیشتری نسبت به توسعه فضای سبز دارد، سرانه فضای سبز تهران که در دهه شصت تنها یک مترمربع بود، اکنون به حدود ۱۷ مترمربع رسیده که بخش عمده آن حاصل سیاست‌های حفاظتی است.
وی تاکید می‌کند: حفاظت از درختان در فرایند شهرسازی با چالش‌های مختلفی روبه‌رو است که مهم‌ترین آن‌ها توسعه بی‌رویه شهری، تغییر کاربری اراضی و رعایت نکردن اصول زیست‌محیطی در پروژه‌های عمرانی است.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران خاطرنشان می‌کند: یکی از مشکلات اساسی، تعارض میان توسعه زیرساخت‌ها و حفظ فضای سبز است، بسیاری از پروژه‌های عمرانی بدون توجه کافی به تأثیرات زیست‌محیطی اجرا می‌شود که منجر به قطع درختان و کاهش پوشش سبز شهری خواهد شد.
عباسی عنوان می‌کند: بدون در نظر گرفتن رویکردی هوشمندانه در حفاظت از باغات، حتی توسعه فضای سبز نیز قادر به جبران آسیب‌های ناشی از تخریب آن‌ها نخواهد بود.
وی تصریح می‌کند: یکی از نمونه‌های بارز تأثیر شهرسازی بر پوشش سبز تهران، وضعیت درختان خیابان ولیعصر است؛ این خیابان با بیش از ۱۷ کیلومتر طول یکی از نمادهای شهری تهران است که درختان چنار با قدمتی طولانی بخش مهمی از هویت آن را تشکیل داده‌اند با این حال طی سال‌های اخیر وضعیت درختان با چالش‌هایی روبه‌رو شده است و اگر تدابیر لازم در نظر گرفته نشود، خطر نابودی آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران بر ضرورت اصلاح نگرش نسبت به مسائل زیست‌محیطی تأکید و عنوان می‌کند: مشکلاتی همچون آلودگی هوا و ریزگردها، فراتر از مرزهای جغرافیایی و نیازمند همکاری‌های ملی و بین‌المللی است، همچنین جایگزینی دیدگاه‌های منطقی به‌جای نگرش‌های احساسی، کلید تحقق حقوق شهروندی خواهد بود.
خشک کردن عمدی درختان در مقابل املاک تجاری
محمدصابر باغخانی‌پور، کارشناس محیط زیست به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که در محدوده پارک وی تا میدان تجریش، حدود ۱۰۰۰ اصله درخت وجود دارد که بیشتر آن‌ها شرایط سالمی دارند، اما برخی با مشکلاتی همچون ضعف در ریشه و رشد نامتوازن روبه‌رو هستند، قرارگیری درختان در نهرهای آب باعث رشد نامتعادل ریشه‌ها شده است و برخی از درختان به سمت نور خورشید متمایل شده‌اند که این موضوع باعث سنگینی تاج درختان و افزایش خطر سقوط آن‌ها می‌شود.
وی می‌افزاید: علاوه بر تهدیدات طبیعی بعضی عوامل انسانی نیز به آسیب‌دیدگی درختان دامن زده‌اند، خشک کردن عمدی درختان در مقابل املاک تجاری یکی از مشکلات است که در بعضی موارد منجر به شکایت شهرداری و اعمال جریمه‌های سنگین شده است.
این کارشناس محیط زیست تاکید می‌کند: آفت‌زدگی بعضی درختان، اگرچه در سطح گسترده‌ای گزارش نشده است، اما در صورت کنترل نشدن می‌تواند به مرور زمان موجب آسیب‌های جدی‌تر شود و در کنار این عوامل، کمبود منابع آبی نیز یکی از چالش‌های اصلی است که درختان خیابان ولیعصر را تهدید می‌کند، اگر تأمین آب برای درختان قدیمی این خیابان به‌درستی مدیریت نشود، احتمال خشک شدن تدریجی آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
به گزارش ایمنا، برنامه‌هایی همچون کاشت درختان جدید، بهسازی نهرهای آب، اجرای نظارت‌های دقیق بر وضعیت سلامت درختان و افزایش تعامل شهروندان برای حفظ این میراث طبیعی تدوین شده است.
با اجرای دقیق این اقدامات امید می‌رود که خیابان ولیعصر همچنان به‌عنوان یکی از نمادهای سبز تهران پابرجا بماند و نقش خود را در بهبود کیفیت هوای شهر و حفظ جلوه‌های زیبای پایتخت ایفا کند.
شهرسازی تهران باید به سمت برنامه‌ریزی پایدار و حفظ فضای سبز حرکت کند تا این شهر بتواند در برابر بحران‌های زیست‌محیطی مقاوم‌تر شود.
منبع خبر : ایمنا
