معایب طرح هوشمندسازی یارانه نان
به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانی، هجدهم بهمنماه، سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، در نشست خبری خود از شروع گام سوم طرح هوشمندسازی یارانه نان خبر داد. به گفته وی از این تاریخ کمک هزینهای که نانوایان از فروش نان در این طرح دریافت میکنند به دو برابر افزایش یافت.
همچنین در این مرحله از طرح، سهمیه آرد نانواییها شناور شده است تا نانوایان بتوانند بدون محدودیت و براساس میزان عملکرد خود، آرد دریافت کنند. براین اساس محدودیت سهمیه آرد حذف شده و به میزان آردی که در طول روز به نان تبدیل شود، درصدی اضافه شده و نانوا میتواند در طول دوره بعدی آرد دولتی بیشتری دریافت کند.
دولت سیزدهم همواره تاکید داشته است که یارانه نان حذف نخواهد شد و محدودیتی برای خرید نان مردم ایجاد نمیشود. گفتنی است در لایحه بودجه ۱۴۰۲ میزان یارانه نان از ۷۰ به ۱۰۵ همت افزایش یافته است.
محمد جلالی، مشاور وزیر اقتصاد و متولی اجرای طرح هوشمندسازی یارانه نان نیز معتقد است اگر این طرح با موفقیت اجرا شود دستاوردی بزرگ برای کشور به دست آمده و تاکید کرده است که هیچ محدودیتی برای مردم و مصرف کنندگان عمده نان در کشور به وجود نخواهد آمد.
وی همچنین چندی پیش در نشستی که پیرامون این طرح برگزار شد گفته است با اجرای این طرح مصرف آرد صنف و صنعت چهار درصد کاهش یافته است. صرفهجویی چهار درصدی در مصرف آرد در حالی به عنوان دستاورد این طرح مطرح میشود که هزینههای بسیاری برای دولت داشته است و از جمله هزینههای طرح میتوان به زیان نانوایان در پی اصرار دولت مبنی بر ثابت نگه داشتن قیمت نان اشاره کرد.
بسیاری از کارشناسان انتقاداتی به این طرح دارند که در این خصوص محمدرضا خواجه عضو کمیته نان طیب آستان قدس، نایب رئیس انجمن علوم و فنون غلات و مسئول دپارتمان نان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یادداشتی در اختیار خبرگزاری سرمایه ایرانی قرار داده و معایب ۴۰ گانه طرح هوشمندسازی یارانه نان را بر شمرده است. وی معتقد است این طرح خطرات جدی داشته و از ابتدای اردیبهشتماه میتواند کشور را با قحطی خودساخته نان مواجه کند. شرح این یادداشت را در زیر میخوانید:
۱- عدم تخصیص سهمیه آرد برای مراکز نظامی – اداری – تجاری (زندانها – کمپها – بهزیستی – دانشگاهها – زایشگاهها – پالایشگاهها – هتلها – رستورانها) علی رغم وعدهی قبلی و درج عبارت: کسب و کار
۲- ادامه حیات بسیاری از نانوایهای کشور به پخت نان عمده (تجمیعی) و سفارش شده است که در ساعات خلوت کار میپزند تا تنور داغ نشود و نانها نسوزد اگر جلوی اینها گرفته شود و پخت آرد به زیر پنج کیسه در روز برسد ورشکسته شده و تعطیل میشوند و تأمین نان محلات با مشکل مواجه میشود.
۳- فرمانداریها میگویند ما قادر به تأمین آرد برای صنف و صنعت و سفارشات عمده نیستیم؟!
۴- قطعی کارتخوان و توقف عملکرد دستگاه که مبنای تخصیص سهمیه آرد برای ماه بعد شده را چه کسی میخواهد تشخیص دهد تا به پخت نانوا در روزهای بعد آسیب نرسد و سهمیهاش کسر نگردد.
۵- دریافت پول نقد فقط برای پنج مشتری (آنهم با ابهام) در نظر گرفته شده اگر به ۱۵ مشتری رسید تکلیف نامشخص است؟
۶- از ابتدای سال با اجرا این طرح و کسر سهمیه آرد همه نانوایان و کمبود نان در محلات و طلبکاری مردم از نانوا (چون به فرماندار دسترسی ندارند) چه کسی از جان نانوایان محافظت خواهد کرد؟
۷- وعده داده بودند که سهمیه نانوا شناور میشود و بر اساس رشد مشتری افزایش مییابد چرا تا این لحظه به سهمیه کسی اضافه نشده است؟
۸- در این طرح هیچ فکری برای خواب آرد در نانوایی جهت جلوگیری از فروپاشی خمیر نشده است؟! (گندم باید سه ماه آرد سه هفته و خمیر حدود سه ساعت بخوابد تا نان خوبی بهدست دهد.)
۹- هیچیک از مسئولین غله – فرمانداری – استاندار استانها قادر به پاسخگویی به پرسشهای مربوط به مشکلات بهوجود آمده توسط طرح نیستند.
۱۰- تفویض اختیار در این طرح صفر است و فرمانداریهای شهرها به عنوان نماینده طرح صرفاً اوپراتورند و اجازه دخل و تصرف در اسم یا سهمیه آرد نانوایان بر اساس نیاز واقعی آنها نیستند.
۱۱- اثری از تفویض اختیار به استانها نیست و همه چیز باید از برج مراقبت در تهران اعمال شود.
۱۲- طرح فاقد تفکر منطقی راجع به انطباق میزان سهمیه و ساعت کار است. به نانوا ۱۰۰ یا ۱۵۰ کیسه سهمیه اعطا میشود و از او انتظار دارند در سه شیفت (۶ تا ۸ صبح – ۱۰ تا ۱۳ ظهر – ۱۶ تا ۱۹ شب) کار کند و توقف هم نداشته باشد. درست مثل این است که به یک کارمند ۶۰ لیتر سهمیه ماهانه بنزین بدهند بگویند نباید تا پایان ماه کم بیاورد در غیر این صورت جریمه میشود؟ برخورد بازرسان سازمان صمت – جهاد – اطاق اصناف در این مورد با هیچ منطق علمی – فنی و اخلاقی همخوانی ندارد.
۱۳- در طرح هدفمندی هیچ توجهی به فرمایشات رهبری در خصوص ایجاد انگیزه شغلی برای حمایت از الگوی موفق کشوری و پخت نانهای خوب نشده اس
است.
۱۴- درصد کیل دهی (آب دوستی) منظور شده برای خمیر بربری و لواش – سنگک و تافتون یکسان در نظر گرفته شده یعنی حدود ۷۰ درصد در صورتی که درصد ۵۰
است.
۱۵- درصد کیل دهی آرد قوی (پرگلوتن) و ضعیف (کم گلوتن) یکی در نظر گرفته شده
است .۱۶- درصد کیل دهی (آب دوستی) آرد سفید (سبوسگیری شده) و سبوس دار یکی در نظر گرفته شده است.
۱۷- تعداد پرسنل شاغل درنانواییهای کشور یکسان در نظر گرفته شده در صورتی که بین دو نفر تا ۱۰ نفر در نوسان ا
است.
۱۸- میزان پخت همه نانواییها یکسان در نظر گرفته در صورتی که سهمیه نانواییها بین ۵۰ کیسه – ۱۵۰ کیسه ۳۰۰ کیسه- ۱۳۰۰ کیسه متغیر است.
۱۹- پخت نان دستی (توسط پرسنل) با دستگاهی (شاطر ماشین و ربات) یکسان در نظر گرفته شده است.
۲۰- تعداد چانه خمیر نرم و سفت یکسان در نظر گرفته شده
۲۱- برای کسی که نان پوک و نرم تولید کند مجازات در نظر گرفته شده چون برای پخت خمیر نرم باید آب بیشتر مصرف نماید و تعداد چانه هم بیشتر میشود و اگر نانو کم فروشی نکرده و وزن ۲۰۰ گرم را هم رعایت کند باز باید بابت استخراج چانه بیشتر متهم محسوب شده و مجازات شود در صورتی که باید سود حاصل از فروش چانه بیشتر را بابت کارگر اضافی و پاکاری (ایستادن روی پا در زمان طولانیتر) خرج کند.
۲۲-فقدان یک معیار مشخص برای افزایش یا کاهش سهمیه آرد نانوایان .
۲۳-تعداد چانه پخته شده توسط یک شاطر ماهر و مبتدی یکسان در نظر گرفته شده است. در صورتی که فقدان مهارت فنی و آموزشی هم باعث کاهش سرعت کار هم افزایش تعداد ضایعات نان میشود .
۲۴- پرت آرد روزانه در یک نانوایی حین خمیرگیری – چانهگیری – پهن کردن و پختن محاسبه نشده است.
۲۵- افت وزن هر کیسه آرد در مغازه محاسبه نشده است طبق دستور دولت آسیاب مجاز است ۱۴ درصد رطوبت به گندم بدهد که گاهی تا ۱۸ درصد هم میرسد. لذا وقتی کیسه ۴۰ کیلویی وارد مغازه میشود بعد از چند روز آردها خشک شده و حدود ۳ کیلو افت وزن می اورد.
۲۶- افت وزن ۱۵ کیلویی آرد در هر کیسه برای پخت نانهای تیری که در استانهای فارس – خوزستان – کهکیلویه و بویر احمد – چهارمحال و بختیاری و … پخته میشود محاسبه نشده است
۲۷- نوسان کیفی آردها و گندمها در تولید خمیر نان محاسبه نشده است.(طبق اعلان سازمان غله کشور ۳۰ درصد گندمهای ضعیف ۴۰ درصد متوسط و ۳۰ درصد قوی است و طبق اعلان سازمان استاندارد ۴۰ درصد گندمها درجه یک – ۲۰ درصد درجه دو و ۴۰ درصد درجه سه و چهار است. (مخصوص دام))
۲۸- فکری برای کسر سهمیه آرد مراکز نظامی ( پاسگاه و پادگان ) تجاری ( هتل و رستوران – کمپها – خیریهها و …) اداری ( دانشگاهها – زایشگاهها – زندانها – پالایشگاهها – بهزیستی و …) نشده است و هیچ فکری برای تأمین نان یا آرد آنها نشده که باید چگونه و از کجا تامین کنند.
۲۹- کارت کشیدن در ساعات خارج از پخت تخلف محسوب میشود در صورتی که خیلی از نانوایان باید نان خود را پخته و منتظر مشتریان محلی در خارج از ساعات پخت باشند تا پخت جنبه اقتصادی داشته باشد در غیر این صورت منجر به ورشکستگی و تعطیلی و بروز بحران نان در کشور میشود.
۳۰- کارت کشیدن در روزهای تعطیل تخلف محسوب میشود در صورتی که خیلی از نانواییها که برای مراکز اداری – نظامی – تجاری کار میکنند مجبورند روز عاشورا تاسوعا – سیزده بدر – جمعه – هم کار کنند. در غیر این صورت نان بیمارستانها – پرستاران – با اختلال مواجه خواهد شد.
۳۱- فروش نان تافتون و لواش پیش از ۴۰ عدد تخلف محسوب شده است و اگر بخواهند حرف بازرس را گوش کنند با قمه کشی مشتری مواجه میشود؟!چه کسی مسئول جان نانوا را در این طرح معیوب است.
۳۲- امکان ویرایش اطلاعات افراد حقیقی و حقوقی که در سامانه نانینو (متعلق به طرح هدفمندی) برای خرید نان عمده ثبت نام میکنند نیست
۳۳- تکلیف خرید نان توسط هفت میلیون افغانستانی ساکن ایران معلوم نیست!
۳۴- نانوا حق ندارد با کارت خود برای مشتریان فاقد کارت (اتباع بیگانه – افراد کهنسال – مجنون) کارت بکشد! اگر نانوا را تهدید به مرگ کردند چه کسی پاسخگوست.
۳۵- در سامانه نانینو آمده هر کس نان عمده میخواهد باید پروانه کسب داشته باشد. برای کسی که پدرش مرده میخواهد کفاره روزه بدهد و … نان نذری بخرد و پروانه ندارد تکلیف چیست؟
۳۶- اگر یک نانوا بخاطر بازسازی مغازه – سفر یا فوت بستگان درجه یک ۱۰ روز کار نکرد و کارتخوان تراکنش نداشت (مبنای تخصیص آرد هر دهه میزان پخت دهه قبل است) تکلیف چیست؟
۳۷- فرمانداریهای کشور هنوز نمیدانند چه کسب و کارهای را باید تأیید یا رد کنند؟ و کدام مرکز اداری – تجاری- نظامی مجاز به اخذ سهمیه آرد دولتی هست یا نه؟
۳۸- در طرح هیچ فکری برای نانهای ملی و محلی که با افزودنیهای گیاهی یا روغن حیوانی درست میشوند نشده است! (نانهای خراسانی -سمنانی – و…)
۳۹- درج تخلف (تراکنش غیر مجاز) برای نانوایانی که توسط مشتری دو یا سه مرتبه در روز نان خریداری میکنند؟!
۴۰- برای مشتری که اشتباهاً به جای ۱۰ هزار تومانی ۱۰۰ هزار تومان میکشد فکری نشده است و در مناطق گرمسیری و شرجی که روزانه دو ساعت و بیشتر برق میرود فکری نشده است.
منبع خبر : ایمنا