بازی دو سر باخت در آشفته بازار لاستیک
به گزارش خبرگزاری سرمایه ایرانی، طبق آخرین اظهارات رئیس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان با افزایش ۲۰ درصدی قیمت لاستیک درکارخانهها و همچنین عرضه حدود ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک خودرو باید شاهد کاهش قیمت آن در بازار باشیم و قرار بر آن بود هرچه به بازار عرضه میشود با قیمت مصوب باشد اما به دلایلی مختلفی که به آنها میپردازیم یک فاصله قیمتی ایجاد شده است.
بازار لاستیک سالانه نیازمند ۲۴ میلیون حلقه تایر است، که بخشی از آن با واردات و بخشی دیگر از طریق تولید تأمین میشود، تولید داخل کشور سالانه ۲۱ میلیون حلقه و واردات آن نیز سه میلیون حلقه است، آمارهای موجود نشان میدهد در هشت ماهه نخست امسال ۱۴ میلیون حلقه تولید داشتهایم که با احتساب این میزان تولید، در واقع کمبود و مشکلی وجود نداشته است، همچنین وزارت صمت اعلام کرده که برای ثبات بازار تا پایان سال، هفت میلیون حلقه لاستیک هم وارد کشور خواهد شد اما تا به امروز طبق آخرین خبرها و رصدهای ضمنی و مداوم انجام شده در بازار، قیمتها هنوز به صورت محسوس کاهش پیدا نکرده و همچنان قیمتها بالاتر از قیمت مصوب و دو نرخی بودن که یک نرخ مصوب و دیگری نرخ فراتر از مصوب است وجود دارد.
اگر فرایند تولید و عرضه لاستیک را مانند یک زنجیره در نظر بگیریم، انتظار میرود در صورتی که تولید کافی و توزیع به موقع انجام شده و عرضه شفاف باشد، شاهد نزولی شدن قیمتها به سمت مصرف کننده باشیم.
تولیدکنندگان به تعهدات خود عمل کردهاند
جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک در خصوص دو نرخی بودن لاستیک و با توجه به مجوز افزایش قیمت ۲۰ درصدی که برای رفع مشکل تولید صورت گرفته است، اظهار میکند: افزایش قیمت لاستیک به دلیل تغییر نرخ ارز ترجیهی به ارز نیمایی بوده که به واسطه آن قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کرده است.
وی ادامه میدهد: مشکل تولید به واسطه تأمین حدودی ارز توانسته نقش خود را به خوبی ایفا کند و در هشت ماهه نخست حدود ۱۴ میلیون حلقه تولید شده است، به دلیل آنکه تمامی محصول تولیدی در حال عرضه است پس طبیعتاً در این موضوع مشکلی نباید وجود داشته باشد.
همچنین رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک میگوید: ما فرصت تولید ۱۰ درصدی را بابت تأمین نشدن به موقع ارز در ششماهه اول سال از دست دادیم اما تا الان تا حدودی توانستهایم آن را جبران کنیم و آن چیزی که در حالحاضر شامل تعهدات تولیدکنندگان بوده، جبران شده است.
میرزایی ادامه میدهد: تولید لاستیک باید به جای ۲۱ میلیون حلقه ۲۳ میلیون باشد که متأسفانه این هم یکی دیگر از فرصتهایی بوده که در شش ماهه اول سال ازدست دادیم و امید داریم که در ششماه دوم برخی از آن را جبران و در سال آینده تولید ۲۳ میلیون حلقه لاستیک را داشته باشیم.
کاهش التهابها با واردات ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک
وی با اشاره به اینکه چند روز گذشته توافقاتی برای وارد کردن ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک برای کاهش تنشهای ایجاد شده به بازار صورت گرفته میگوید: بیشتر این تایرها رینگ ۱۳ و بخشی از آن رینگهای ۱۴ و ۱۵ هستند، بیش از ۳۰۰ هزار حلقه لاستیک در بخش نمایندگیها و حدود ۱۰۰ هزار حلقه در بخش عرضه مستقیم توزیع میشود که در مجموع تا کنون حدود ۶۰۰ هزار حلقه تایر توزیع شده است و در روزهای آینده مابقی آن توزیع خواهد شد.
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک با توجه به اینکه لاستیکها در دو استان زنجان و قم به صورت آزمایشی و اینترنتی توزیع شده اما همچنان شاهد کمبود آن به خصوص رینگ ۱۳ هستیم ادامه میدهد: با کاهش التهاب و حذف تقاضای کاذب و همچنین افزایش تولید که امروز تولید روزانه را به حدود چهار هزار حلقه تایر افزایش دادهایم که در واقع روزانه بیش از ۱۰ هزار حلقه در حال تولید است؛ قطعاً التهاب به وجود آمده با توجه به میزان تایری که در حال حاضر تولید و به به بازار عرضه و به طور کامل مصرف نمیشود فروکش خواهد کرد.
بخش نظارتی بر انبارهایی که امکان احتکار دارند متمرکز شود
میرزایی در ارتباط با اینکه التهابهای به وجود آمده چه زمانی فروکش خواهد کرد میگوید: تصور ما بر آن است که این التهابها با توجه به تولیدات انجام شده تا به امروز باید برطرف شده باشند و واقعیت این است که ما تایری با عنوان تایر دولتی نداریم زیرا خوراک آزاد و تایر هم به نرخ آزاد میفروشیم و اینکه عدهای تایر را به امید آنکه بعدها بتوانند گرانتر بفروشند خریداری میکنند تصور غلطی است و باید از بین برود.
وی ادامه میدهد: التهابهای بهوجود آمده یک بخش آن مربوط به سیاستگذاریها و انتظار خارج شدن قیمت گذاری دستوری به آزاد و بخش دیگر، بحث سیستمهای نظارتی است که انتظار داریم بیشتر در حوزه انبارها حتی انبارهای که امکان احتکار دارد متمرکز شود.
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک در خصوص اینکه آیا ایجاد سامانه برای توزیع لاستیک میتواند به کاهش التهابها کمک کند میگوید: انتظار نمیرود بحث سامانهای بتواند مشکلات را حل کند به این دلیل که یکسری از تقاضاهایی که در سامانه حق تلقی میشوند مصرف کنند نیستند و این امکان وجود دارد که شخص محق که مصرف کننده هم نیست سهم خود را تهیه و آن را در بازار آزاد بفروش برساند که در این زمینه سکوهای فروش میتوانند کمک کننده باشند اما ما در این حوزه نقشی نداریم و تنها تولید کننده هستیم.
طی ۱۵ روز بازار به ثبات خواهد رسید
بهنام نیکمنش، معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران نیز با بیان اینکه با روند فعلی طی ۱۵ روز بازار به ثبات خواهد رسید اظهار میکند: بعد از التهاباتی که در بازار لاستیک بهوجود آمد رصد و پایشی که توسط بازرسان اتاق اصناف سراسر کشور به اتاق اصناف ایران واصل شد، اتاق اصناف ایران هم گزارشات تحلیلی بازار را برای آنکه حفظ آرامش بازار و عرضه مکفی تایر صورت بگیرد گزارشات تحلیلی را به استحضار معاون اول رئیس جمهور و مسئولین ستاد تنظیم بازار رساند و از طرفی دیگر هم جلسات متعددی را با وزارت صنعت معدن تجارت برای تأمین مکفی مخصوصاً در رینگهای ۱۳، ۱۴ و۱۵ انجام شود گذاشته شد.
معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف اظهار میکند: مواردی مانند مشکلات تولیدی و کاهش سطح عرضه باعث ایجاد التهاب و تقاضای کاذب و یا همان افزایش خرید میشود.
شفاف سازی عرضه با راه اندازی سامانه جامع تجارت
غلامعلی مهدوی، دبیر هیئت عالی نظارت برسازمانها نیز با اشاره به بهم ریختگی در عرضه میگوید: باید عرضه را در قالب سامانهها شفافسازی کنیم، یعنی اجازه اینکه یک شخص بیشتر از نیاز خود لاستیک تهیه کند و به شبکه توزیع آسیب برساند را بگیریم که برای آن تدابیر و تمهیداتی در برخی شهرها به صورت آزمایشی انجام گرفته است.
وی ادامه میدهد: برای شبکه توزیع هیچگونه محدودیتی نداریم و لازم است از تمامی ظرفیتهای خود استفاده کنیم و برای تحقق این امر سامانه جامع تجارت راه اندازی شده است.
دبیر هیئت عالی نظارت برسازمانها با اشاره به اطلاعیهی هفته گذشته اتاق اصناف میگوید: همه واحدهای صنفی لاستیک فروش باید کد نقش دریافت کنند و هنگامیکه فروش لاستیک را آغاز میکنند باید اطلاعات شخص خریدار مانند کد ملی، شماره موبایل و همچنین اطلاعات خودرو مانند شاسی یا شماره پلاک خودرو را در سامانه ثبت کنند.
مهدوی ادامه میدهد: در این صورت شخص خریدار هنگامیکه کد ملی خود را وارد سامانه میکند دیگر امکان تهیه لاستیک از فروشنده دیگر و یا تهیه بیشتر از حد مورد نیاز را ندارد.
وی میگوید: خط تولید بیشتر روی سایزهای پر تقاضا متمرکز شده است که این خود نوید خوبی به همراه دارد و گمان میکنیم ظرف یک ماه آینده با هماهنگی که بین شبکه تولید، تأمین و توزیع است این التهابها برطرف شوند و ما هم به نوبه خود سعی داریم عرضه به صورت شفاف صورت گیرد.
هر فرد تنها دو حلقه لاستیک دریافت میکند
مصطفی تنها سخنگوی انجمن تایر سازان نیز در گفتگویی در خصوص عرضه لاستیکهای دولتی اظهار میکند: لاستیکهای دولتی در سطح بازار به وسیله نمایندگان شرکتهای مختلف تایر سایزی در سطح کشور عرضه میگردد.
وی ادامه میدهد: نحوه دریافت لاستیک بهصورت حضوری و با دریافت اطلاعات هویتی شخص و خودرو صورت میگیرد و هر شخص فقط مجاز به دریافت دو حلقه لاستیک است.
سخنگوی انجمن تایر سازان با اشاره به اینکه هر فرد بیشتر از دو حلقه لاستیک مجاز به خرید نیست میافزاید: امکان دارد اشخاصی با در دست داشتن چند کارت ملی اقدام به خرید لاستیک بیشتری کنند، اما فروشندگان موظفاند مدارک هویتی فرد، مالکیت خود شخص بر خودرو و همچنین مدارک خودرو از جمله شماره خودرو و شاسی را در سامانه ثبت و پس از صحیح بودن اطلاعات تنها دو حلقه لاستیک به خریداران تحویل دهند.
لاستیک عادلانه توزیع میشود
تنها در ارتباط با توزیع عادلانه لاستیک میگوید: توزیع و فروش لاستیکهای دولتی عادلانه و از طریق نمایندگیهای فروش که قبلاً مجوز نمایندگی خود را گرفتهاند عرضه میگردد.
وی خاطر نشان میکند: لاستیکهای تحویلی به فروشندگان با نظارت پلیس امنیت اقتصادی و ستاد تعزیرات و همچنین بازرسی و مدارک و مستندات خود فروشندگان انجام میشود.
سخنگوی انجمن تایر سازان در ادامه میگوید: تولید کنندگان تایر تعداد، نوع و اندازه تایر را برای فروشندگان در سامانه ثبت میکنند، اطلاعات بارگذاری شده در حساب بدهی فروشندگان ثبت و در صورت اتمام لاستیکهای تحویلی و تقاضای ثبت سفارش مجدد، فروشندگان باید در سامانه درازای هر لاستیک فروخته شده مدارک ثبت کرده باشند و تمامی این مراحل به وسیله دستگاههای نظارتی نام برده رسد خواهد شد.
وی در خصوص اختلاف قیمت لاستیک در بازار آزاد و دولتی میافزاید: امکان دارد شخصی که خودرو به نام خود ندارد برای تهیه تایر به ناچار به بازار آزاد مراجعه کند و به دلیل اینکه طرح فعلی به تازگی در حال اجرایی شدن است پس امکان دارد تایرهای موجود در بازار آزاد از مبادلات قبل باشند.
بیشتر بخوانید:
با توجه به آنچه گفته شد، نظام عرضه و تقاضای تایر با ورود محتکران و بر هم خوردن نظم تقاضا بر هم خورده است، علاوه بر این، تأمین نشدن به موقع ارز برای تولید کنندگان منجر به کاهش ظرفیت تولید شده بود که با تخصیص ارز انتظار میرود در شش ماهه دوم سال این مسئله رفع و شاهد افزایش تولید باشیم. اما آنچه مشخص است این وضعیت بازار علاوه بر تولیدکنندگان به ضررر مصرف کنندگان نهایی که لاستیک را با چند برابر قیمت میخرند تمام میشود. در این بین افرادی که با استفاده از شرایط ویژه میتوانند مقدار قابل توجهی لاستیک خریداری کرده و در التهابات بازار آن را به صورت قطره چکانی و با قیمتهای چند برابری به بازار عرضه کنند، از جیب مردم سود میبرند.
این موضوعات همانطور که گفته شد با تشدید نظارتها و راه اندازی سامانهای جامع برای فروش لاستیک رفع خواهد شد و امید است همانطور که مسئولان وعده داده اند در هفتههای آینده شاهد به ثبات رسیدن بازار لاستیک باشیم.
گزارش از: سمانه رمضانی، خبرنگار اقتصادی سرمایه ایرانی
منبع خبر : ایمنا