بورس در مسیر بازگشت به تعادل / صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعتماد سهامداران را جلب کنند
به گزارش پایگاه خبری سرمایه ایرانیاز تهران، بازار سرمایه به تدریج در مسیر تعادل حرکت می‌کند که بخشی از این موضوع تحت تأثیر عملکرد حقوقی‌ها است.
بازار سرمایه ایران در هفته‌های اخیر، صحنه تحولات پرشتاب و گاه نگران‌کننده‌ای بوده است که ریشه در عوامل روانی و هیجانی بازار دارد، این مسئله موجب شد شاخص‌های بازار با افت قابل‌توجهی روبه‌رو شود.
در این میان سهامداران منتظر نقش‌آفرینی حقوقی‌ها و نهادهای مالی در مهار بحران و بازگرداندن تعادل به بازار بودند.
کارشناسان معتقدند که بازار اکنون در مرحله‌ای حساس قرار دارد، جایی میان بازگشت نسبی اعتماد و تداوم ریسک‌های سیاسی و بررسی تحلیلی از سه مرحله واکنش حقوقی‌ها، میزان تحقق بسته‌های حمایتی و چالش‌های نقدشوندگی تا حدودی تصویری روشن از وضعیت فعلی و مسیرهای پیش‌روی بازار سرمایه ترسیم می‌کند.
علیرضا سادات کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار ایمنا عنوان می‌کند: در بررسی نقش حقوقی‌ها در تحولات اخیر بازار سرمایه بعد از جنگ ۱۲ روزه، می‌توان سه مرحله مشخص را تشخیص داد، مرحله نخست، دوره‌ای بود که با نوعی بی‌تفاوتی و غافلگیری همراه شد.
وی می‌افزاید: پیش از آغاز معاملات، بسیاری از فعالان حقوقی بدون تصور از شدت بحران پیش‌رو، منفعلانه نظاره‌گر آغاز منفی و صفوف سنگین فروش بودند، اما از صبح روز چهارشنبه تحرکات حمایتی شدت گرفت و وارد مرحله دوم شدیم؛ جایی که فعالان حقوقی به اشتباهات خود پی بردند، بحران را پذیرفتند و تلاش برای مهار آن را آغاز کردند.
این کارشناس عنوان می‌کند: همین تغییر رویکرد، جو روانی بازار را تا حدی بهبود بخشید، در مرحله سوم باید اقدامات عملی‌تری برای هدایت جریان نقدینگی به سمت بازار شدت گیرد، اما این مرحله هنوز به‌طور کامل تحقق پیدا نکرده است، در میان صندوق‌های اهرمی همچنان چالش اصلی تکمیل این روند و بازگرداندن تعادل به بازار است، در این میان بعضی وعده‌های حمایتی نیز تنها در حد گفتار باقی مانده و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
سادات می‌گوید: طبق اخبار منتشرشده، مجموع بسته حمایتی بازار سرمایه ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است، از این میزان ۶۰ همت از سوی بانک مرکزی به صندوق توسعه بازار، صندوق تثبیت بازار و سازمان بورس اختصاص پیدا کرده، ۲۰ همت تاکنون توسط بانک‌ها برای خرید سهام تزریق شده و ۲۰ همت دیگر نیز در راه است.
وی تاکید می‌کند: صندوق توسعه ملی نیز متعهد به سرمایه‌گذاری ۲۰ همت شده است، با این حال شنیده‌ها حاکی از آن است که تاکنون تنها ۲۵ همت از این حمایت‌ها عملیاتی شده است و ادامه آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ به نظر می‌رسد عمق بحران در میان صندوق‌های اهرمی هنوز به‌درستی درک نشده و نیازمند توجه جدی‌تری است.
این کارشناس سرمایه با بیان اینکه اکنون باید به جای تمرکز بر گذشته، به آینده بازار اندیشید تصریح می‌کند: در حال حاضر دو نکته کلیدی باید مورد توجه قرار گیرد، نخست آن‌که اگر ریسک جنگ وجود نداشت، بازار با توجه به اصلاح قیمتی، گزارش‌های ماهانه مطلوب، نسبت‌های P/E منطقی و فصل داغ مجامع در بهترین نقطه برای ورود قرار داشت.
سادات ادامه می‌دهد: در صورت پایان بحران سیاسی، می‌توان انتظار یک رالی صعودی قدرتمند را برای بسیاری از نمادها داشت، اما واقعیت این است که ریسک جنگ، هرچند نه به شدت روزهای ابتدایی، همچنان بر سر بازار سایه افکنده است و ما پیش‌تر با خوش‌بینی به تحولات نگریستیم، اکنون باید منتظر ماند که فضای پیش از جنگ بار دیگر باز خواهد شد.
وی می‌افزاید: طبیعی است که در کوتاه‌مدت و پس از سقوطی سنگین، بازار شاهد بازگشتی نسبی باشد؛ انتظار می‌رود در روزهای آینده بخشی از افت اخیر جبران شود، اما پس از آن بازار به نقطه تعادلی خواهد رسید که در آن وزن عوامل مختلف تعیین‌کننده مسیر آینده خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: با توجه به اینکه تابستانی پرحادثه در پیش است؛ مذاکرات نیمه‌کاره، مکانیسم ماشه و چالش‌های سیاسی متعدد، همگی بر بازار سایه افکنده‌اند، در چنین شرایطی باید سناریوهای مختلف را در نظر گرفت.
سادات عنوان می‌کند: ادامه فضای جنگی که بازار را در رکود و بی‌اعتمادی نگه می‌دارد، یا ورود به فضای نه جنگ و نه مذاکره که با فشار تحریم‌ها همراه است و در نهایت، سناریوی مطلوب یعنی آتش‌بس پایدار و کنترل فضای سیاسی می‌تواند به تدریج اعتماد را به بازار بازگرداند.
ریسک نقدشوندگی می‌تواند سرنوشت پرتفوها را تغییر دهد
در همین زمینه شهیر محمدنیا، کارشناس بازارهای مالی به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در حال حاضر، بازار به واسطه اصلاح قیمتی و حمایت‌های نسبی، به کف محکمی رسیده است و با وجود احتمال وقوع رخدادهای غیرمنتظره، بعید است شاهد ریزشی مشابه گذشته باشیم.
وی ادامه می‌دهد: مشکل اصلی، نبود محرک قوی برای رشد بازار است، حتی اگر چنین محرکی یافت شود، سایه سنگین جنگ مانع از آن می‌شود که بازار به آن واکنش مثبت نشان دهد در حالی که فصل مجامع، گزارش‌های مالی مطلوب و حمایت‌های اسمی وجود دارد، اما بازار همچنان درگیر فضای روانی ناشی از بحران است.
این کارشناس مالی تصریح می‌کند: نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، موضوع نقدشوندگی است؛ بحران اخیر نشان داد که ریسک نقدشوندگی می‌تواند سرنوشت پرتفوها را تغییر دهد.
محمدنیا تاکید می‌کند: صندوق‌های اهرمی و سرمایه‌گذاری در این بحران عملکرد ضعیفی داشتند و نتوانستند نقش حمایتی خود را ایفا کنند، در مقابل نمادهای بزرگ به‌ویژه در گروه‌های بانکی، خودرویی، پتروشیمی، فولادی و پالایشی، نقدشوندگی بالاتری داشتند و عملکرد بهتری ثبت کردند.
وی می‌گوید: این تجربه باید زنگ هشداری برای سهامداران باشد تا در خرید و فروش‌های خود، نقدشوندگی را به‌عنوان یک معیار کلیدی در نظر بگیرند.
این کارشناس بازارهای مالی تاکید می‌کند: اگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری و اهرمی می‌خواهند اعتماد بازار را بازگردانند، باید از فرصت باقی‌مانده استفاده کنند، در غیر این صورت، این بحران به نقطه عطفی در کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بدل خواهد شد و نمی‌توان از مزایای این ساختار بهره برد و در زمان بحران از ایفای مسئولیت شانه خالی کرد؛ اکنون زمان بازنگری جدی در عملکرد و تعهد این نهادهاست.
محمدنیا خاطرنشان می‌کند: برای بازگرداندن اعتماد بازار، صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید از اقدامات نمادین فراتر بروند و با رویکردی شفاف، مسئولانه و حرفه‌ای، نقش واقعی خود را در ثبات و توسعه بازار ایفا کنند.
وی اضافه می‌کند: نخستین گام در این مسیر، ارتقای نقدشوندگی پرتفوی است، صندوق‌ها باید ترکیب دارایی‌های خود را به نحوی تنظیم کنند که در شرایط بحرانی، امکان نقد کردن سریع دارایی‌ها وجود داشته باشد.
این کارشناس عنوان می‌کند: افزایش سهم سهام بنیادی و بزرگ، کاهش وابستگی به دارایی‌های کم‌معامله و طراحی استراتژی‌های خروج از موقعیت‌های پرریسک از جمله اقدامات ضروری در این زمینه است.
محمدنیا تصریح می‌کند: در کنار آن، شفافیت در عملکرد و گزارش‌دهی اهمیت بالایی دارد و صندوق‌ها باید به‌صورت منظم و دقیق، اطلاعات مربوط به ترکیب دارایی‌ها، استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و تصمیمات کلیدی خود را منتشر کنند، این شفافیت نه‌تنها موجب افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود، بلکه امکان ارزیابی عملکرد واقعی صندوق را نیز فراهم می‌کند.
وی اضافه می‌کند: ایفای نقش فعال در حمایت از بازار به‌ویژه در زمان ریزش‌های شدید از دیگر وظایف حیاتی صندوق‌ها است، مشارکت مؤثر در خریدهای حمایتی، هماهنگی با نهادهای ناظر و استفاده از منابع نقد برای تثبیت بازار، باید به‌عنوان بخشی از مسئولیت اجتماعی و حرفه‌ای صندوق‌ها تلقی شود.
این کارشناس اظهار می‌کند: از سوی دیگر، بازنگری در ساختار و مأموریت صندوق‌ها نیز ضروری است؛ صندوق‌های اهرمی و سرمایه‌گذاری باید مأموریت خود را با تمرکز بر پایداری، نقدشوندگی و مدیریت ریسک بازتعریف کنند، چراکه طراحی ابزارهای کنترلی برای جلوگیری از ریسک‌های بیش از حد و ایجاد صندوق‌های جدید با مأموریت‌های مشخص حمایتی یا ضدچرخه‌ای، می‌تواند به تقویت نقش این نهادها در بازار کمک کند.
محمدنیا بیان می‌کند: بازسازی برند و اعتماد عمومی نیازمند بازنگری در پیام‌های ارتباطی، استفاده هوشمندانه از رسانه‌ها و همکاری با نهادهای ناظر برای تدوین استانداردهای جدید عملکردی و اخلاقی است.
وی می‌گوید: صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید نشان دهند که نه‌تنها در دوران رونق، بلکه در شرایط بحرانی نیز پناهگاه امنی برای سرمایه‌گذاران هستند و بازگشت اعتماد، نیازمند زمان، عملکرد واقعی و تعهد بلندمدت به منافع بازار و سهامداران است.
این کارشناس معتقد است: تنها در این صورت است که سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه بازار سرمایه، جایگاه شایسته خود را بازخواهد یافت.
منبع خبر : ایمنا
